Γκριλπάρτσερ, Φραντς

(Franz Grillparzer, Βιέννη 1791 – 1872).Αυστριακός ποιητής και θεατρικός συγγραφέας. Διακρινόταν από μία προδιάθεση προς την κατήφεια και τη μελαγχολία, που επηρέασε το έργο του. Στο γράψιμό του συνδυάζονται το ισπανικό δράμα σε ύφος μπαρόκ και το λαϊκό βιεννέζικο θέατρο, ο ιδεαλισμός και ο ρομαντισμός· οι ήρωές του ταλαντεύονται ανάμεσα στο πάθος για τη ζωή και στην έφεση προς την ψυχική ηρεμία. Το πρώτο του έργο Die Ahnfrau (1817), ένα «δράμα του πεπρωμένου», έγινε ευνοϊκά δεκτό. Ύστερα από αυτό ακολούθησαν η Σαπφώ (1818) και η τριλογία Το χρυσόμαλλο δέρας (1821). Μία μοντέρνα απομυθοποίηση του ήρωα και μία συντηρητική αντίληψη για το κράτος βρίσκονται στη βάση των ιστορικών δραμάτων Η ευτυχία και το τέλος του βασιλιά Οτοκάρ (1825) και Μια αδελφική διχόνοια στον οίκο των Αψβούργων (που δημοσιεύτηκε μετά τον θάνατό του, το 1873). Ο Γ. επιχείρησε μία επιστροφή στην κλασική μυθολογία με τα Κύματα της θάλασσας και του έρωτα (1831) από τον μύθο της Ηρούς και του Λέανδρου και με το Λιμπούσα (1872). Το ύφος του Λόπε ντε Βέγκα και του Καλντερόν γίνεται αμέσως αισθητό στον Γ., κυρίως στο Το όνειρο, μια ζωή (1834), που θυμίζει τον πρώτο (Η ζωή είναι όνειρο)και στο Η Εβραία του Τολέδο,που θυμίζει τον δεύτερο. Με το Ουαί σ’ αυτόν που ψεύδεται (1838), ο Γ. έδωσε μία από τις ωραιότερες γερμανικές κωμωδίες. Αλλά η κακή υποδοχή του κοινού τον υποχρέωσε να αποτραβηχτεί στην αυστηρή απομόνωση. Ο Γ. δημοσίευσε επίσης ποιήματα, τις νουβέλες Το μοναστήρι στο Σεντομίρ (1828) και Ο φτωχός οργανοπαίκτης (1848), μια αυτοβιογραφία και ένα ημερολόγιο. Τα θέματα που πραγματεύτηκε το θέατρο του Γ. και η μουσικότητα των στίχων του, που διακόπτεται από ξαφνικές μεταβολές του τόνου, προανήγγειλαν το ρεαλιστικό αστικό θέατρο. Ο Αυστριακός ποιητής και θεατρικός συγγραφέας Φραντς Γκριλπάρτσερ.